De zachte kracht van vriendelijkheid
Op station Zwolle geniet ik van een cappuccino op een bankje in de zon. Een gestolen momentje dat ik deel met een vrouw naast mij: ‘lekker hè?’ Wij genieten. Krachtiger dan ik alleen. Deze week is mijn week van de vriendelijkheid. Elke dag doe ik bewust iets vriendelijks voor mijzelf, een naaste en een verre. Het is de uitdaging vanuit Compassion for Care aan zorgprofessionals: doe een week lang tenminste 3 aardige dingen per dag. Ik help professionals op weg hierbij en wil zelf ervaren wat het brengt.
‘Jij bent toch al heel vriendelijk’, reageren mensen om me heen. Dank. Toch merk ik deze week dat leven met mijn antennes gericht op hoe ik vriendelijk kan zijn groot verschil maakt.
Ik doe dingen voor anderen die anders een gedachte blijven: ik spreek mijn vader over de situatie van mijn zieke nicht en hij neemt contact met haar op om naar haar te luisteren. Dat is super waardevol voor haar. Ik raap vuilnis op, knoop gesprekjes aan met vreemden, ga even liggen als ik merk dat in mijn rug een knoop ontstaat van het typen. Wat me ook ineens opvalt is de vriendelijkheid die ik ontvang.
Op mijn reis terug stap ik in een volle trein. Ik moet staan op het balkon. ‘Bent u zwanger?’, vraagt de conducteur. ‘Nee’, antwoord ik beschroomd. Hij denkt dat ik zwanger ben?! Zie je wel, ik ben echt te dik! flitst het door mijn hoofd. Maar snel slaan mijn gedachten om. Ik zie de goede intentie van de conducteur die mij een zitplaats wilde geven. Met een grote grijns blijf ik staan. Weg beschroomde gedachten over mijn buik die anders zeker tot Amersfoort bleven malen in mijn hoofd. De zachte kracht van vriendelijkheid maakt mij open, mild en zeker.
Ik doe mijn week van de vriendelijkheid als eenpitter in Hart aan het Werk. Maar zo’n week kan ook in een team. Huisarts Fenneken Meulink van Julius Centrum Parkwijk vroeg Compassion for Care om een aftrapbijeenkomst te organiseren voor twee weken van vriendelijkheid. In de dagafsluiting kwam elke keer kort aan de orde wat mensen hadden gedaan, wat de leuke kanten waren van de dag. Meer collega’s kwamen bijvoorbeeld samen lunchen. Fenneken: ‘En dat is belangrijk voor het team. Onze valkuil is dat we heel druk langs elkaar heen werken. Dat beïnvloedt de sfeer. Dus als het over een tijdje weer inzakt, hangen we de posters op met wat we hebben bedacht om aardig te zijn voor onszelf, collega’s en patiënten.’
Ook in de praktijk van Rebecca Houtman (huisarts) is een week van de vriendelijkheid gehouden. Rebecca liep al langer met de wens rond om meer positieve aandacht aan elkaar te geven. Zo hangt er in de koffiekamer een bord waar collega’s elkaar complimenten kunnen geven. Na een week evalueerde de medewerkers van Gezondheidscentrum Ondiep wat het effect is van een week van vriendelijkheid:
- “We zijn ons meer bewust van elkaar en wat we voor elkaar betekenen op de werkvloer. In positieve zin.”
- “We merken dat het echt wat met patiënten doet. In de wachtkamer hangt uitleg van onze actie. Sommige patiënten nemen ook briefjes met een compliment mee voor de professional die ze bezoeken.”
- “Om iets vriendelijks voor jezelf te bedenken, is best moeilijk. Dat staan we onszelf niet altijd toe, terwijl we wel vriendelijk en complimenteus naar anderen durven zijn.”
De actie in de huisartsenpraktijk heeft besmetting opgeleverd: het Buurtteam Ondiep-Pijlsweerd neemt het vriendelijkheidsvirus over.
Ga ook aan de slag met vriendelijkheid. Kijk op www.compassionforcare.com voor ondersteunde filmpjes, wetenschappelijke achtergronden en bruikbare materialen.
De wetenschap over vriendelijkheid in essentie:
Iets goeds doen voor een ander: is een drijfveer van mensen, helpt om chronische stress te voorkomen, vergroot ons gevoel van geluk. We worden er gelukkiger en gezonder van als we positieve ervaringen bewust ‘opslaan’. Vriendelijke daden op de werkplek werken aanstekelijk en dragen bij aan een cultuur van samenwerken. Hét kenmerk van goed functionerende teams blijkt vriendelijkheid te zijn: de mate waarin men goed voor elkaar zorgt.
Werk met je hart en blijf gezond en geïnspireerd.
Daphne Wiersma,
voor zachte transitie.
Een mooi verhaal Daphne en ook heel herkenbaar. Maar…………voor elkaar zorgen, iets goeds doen voor een ander, meeleven etc. Als je dit als kind niet in je opvoeding hebt meegekregen en je dit daardoor niet als vanzelfsprekend ervaart, dan zal je het ook niet als drijfveer hebben en je dus ook niet zo gaan gedragen.
In een team kun je geconfronteerd worden met dergelijke collega’s. Dit is dan een tegenkracht waar je met elkaar een oplossing voor moet vinden.
Heb jij of anderen die deze blog (en mijn reactie) lezen suggesties hoe daar mee om te gaan?
‘We are wired for compassion’. John Bargh beschrijft ons pro-sociale gedrag als een van onze aangeboren drijfveren. Pro-sociaal: iets goeds doen voor een ander zonder dat het zelfs voordeel oplevert voor de helpende. Zie het pdf-je over de wetenschap over vriendelijkheid. Dus ik ben optimistisch over de houding van collega’s. Natuurlijk kan het voorkomen dat er collega’s zijn die meer op zichzelf gericht zijn of zo’n week van de vriendelijkheid maar overdreven vinden: ‘we zijn als best vriendelijk hier’ of ‘we hoeven geen vrienden te worden’. Hoe hiermee omgaan? Hen de kans geven hun mening en gevoel te uiten. Niet verplichten mee te doen. De mensen die het leuk vinden, die gaan aan de gang. En wie weet wordt het zoals dit filmpje!
Jouw vriendelijke uitstraling verward met zwangerschap. Blijft een mooi verhaal. En zo’n goede trend al die huisartsenpraktijken die meer naar elkaar willen omzien en vriendelijkheid promoten.
Haha, ja jij kende de anecdote al. Terwijl ik ervan overtuigd was dat het mijn buik was die de conducteur opviel, zei jij: ‘Zwangere vrouwen hebben soms zo’n zachte uitstraling. Dat viel hem vast op aan jou.’ Wat een mooie blikverruimer Annemiek! Ik kies ervoor die te geloven 🙂
Ha Daphne, ik word altijd zo vrolijk van het filmpje dat je hierboven hebt gelinkt.
Wie is hier nu eigenlijk de #gangmaker? Degene die begint? De eerste follower? Of de tweede misschien? Of allemaal?